Vruchtensappen worden overal ter wereld veel gedronken. Toch bestaan er grote verschillen in kwaliteit van de beschikbare sappen. Dit wordt onderverdeeld in vruchtensappen, met 100% sap van één of meerdere soorten vruchten of groentes. En vruchtendranken, waarin maar een bepaald percentage vruchtensap zit, aangelengd met water en vaak met veel suiker.
We leggen je hier haarfijn uit hoe het nu precies zit met vruchtensappen en vruchtendranken. Welke zijn nu wel gezond en welke zitten bomvol met suiker? En we geven nog een paar extra tips over wat je kunt doen met fruit, want de mogelijkheden zijn eindeloos.
Er zijn oneindig veel verschillende soorten drankjes met een vruchten smaak. Van verse sappen die echt bestaan uit 100% puur sap, tot water met een vruchtensmaakje en van alles er tussenin.
Inhoudsopgave []
1. Sinaasappelsap
Wie houdt er niet van een glaasje verse sinaasappelsap bij het ontbijt? Oké, waarschijnlijk niet iedereen, maar toch is dit het meest populaire sapje in Nederland. Sinaasappelsap zit bomvol vitamine C, en biedt daarmee een goede boost op de vroege ochtend. Het is ook een geliefd sapje bij een verminderde weerstand, omdat vitamine C het immuunsysteem een boost kan geven.
De meeste vitamine zit echter in het vruchtvlees, dus ga voor een versie met vruchtvlees als je echt alles uit je gezonde, versgeperste “jus d’orange” wilt halen. Veel supermarkten hebben tegenwoordig een machine waar je zelf je sinaasappels vers kunt persen en in een flesje mee kunt nemen. Het is vaak ook de basis van multivruchtensappen.
2. Appelsap
Appelsap staat vooral bekend als drankje voor kinderen, maar een vers appelsap is voedzaam en verfrissend. Appel zit bomvol vezels en vitamines die je in het verse sap ook terugvindt. Het verschil tussen een vers appelsap en een vruchtendrank is gemakkelijk te zien. Verse appelsap is namelijk troebel. De vruchtendrank versie is doorzichtig en bevat totaal geen vezels meer door de filtering. Ook appels zijn populair in multivruchtensappen.
3. Cranberry sap
Verse cranberry sap wordt in Nederland ook veel gedronken, alhoewel door de meeste mensen waarschijnlijk niet omdat ze het zo lekker vinden. Cranberry’s zijn van zichzelf ontzettend zuur en vaak wordt er aan producten met cranberry suiker toegevoegd om de zuurheid er iets af te halen. Zelfs gedroogde cranberry’s bestaan vaak voor 70% uit suiker of zoetstof.
Pure cranberry sap is populair bij blaasontstekingen. Juist door de hoge zuurtegraad, kan het de balans in de blaas herstellen. Suiker zorgt er juist voor dat de bacteriën in de blaas hun gang kunnen blijven gaan. Daarom is het belangrijk om echt voor een pure cranberry sap te gaan, die je vindt bij natuurwinkels, biologische supermarkten en sommige gewone supermarkten.
4. Druivensap
Druivensap is eigenlijk gewoon wijn zonder alcohol. Tegenwoordig kun je zelfs druivensappen kopen met een vermelding vanuit welke regio de druiven komen, zoals Merlot druivensap. Het wordt meestal gemaakt van 80% rode druiven en 20% witte druiven. Het wordt vooral veel gedronken door ouderen, vanwege de bloeddruk- en cholesterolverlagende werking vanwege de aanwezige resveratrol. Dit stofje werkt ook bij urineweginfecties zoals blaasontsteking, vanwege de ontstekingsremmende werking. Is cranberry sap te zuur? Dan kun je druivensap als alternatief proberen.
5. Kokoswater
Wist je dat een kokosnoot eigenlijk geen noot is maar een vrucht? Daarmee valt kokoswater dus onder de vruchtensappen. Kokoswater is het vocht wat in de noot zit en er uit gehaald wordt wanneer de onrijpe vrucht wordt geoogst. Het is een heerlijke dorstlesser en wordt in tropische landen gebruikt als alternatief op water. Heerlijk, met een kokosnoot op het strand.
Tegenwoordig kun je kokoswater ook uit een fles of pakje kopen, zelfs in handige meeneem verpakkingen. Let wel op dat je een pure hebt waar geen suiker aan toegevoegd is. Het water is van zichzelf al wat zoetig, waardoor het eigenlijk water met een smaakje is. Het bevat ook weinig andere voedingswaarden en is laag in calorieën. Ideaal dus als je niet zo van water houdt, maar wel genoeg vocht binnen wilt krijgen.
Kokosmelk wordt gemaakt van het vruchtvlees van de kokos, maar wordt niet aangeraden om zo te drinken. In principe is het wel een vruchtensap, maar het bevat te veel vet om te kunnen verteren als we het zo zouden opdrinken.
6. Exotische sappen
Er bestaan tegenwoordig vele soorten verse exotische sappen. Denk bijvoorbeeld aan mango, ananas, passievrucht of lychee. Vaak worden deze vruchten gecombineerd met andere sappen, zoals een mango-sinaasappel sap of ananas-aardbeien sap. Waarschijnlijk is dit in eerste instantie zo gedaan omdat exotische vruchten een stuk duurder zijn dan vruchten die we in Nederland of Europa kunnen kweken.
Nu het steeds gemakkelijker wordt om deze vruchten te importeren, zie je de sappen ook steeds vaker als enkele sappen in de koelschappen staan. Toch blijven dit vaak luxeproducten, omdat het simpelweg duurder is om mango’s te importeren dan appels vanuit Nederland te persen. Vandaar dat sommige vruchten eigenlijk alleen als mix te krijgen zijn, zoals passievruchten en lychees.
7. Multivruchtensappen
Wanneer een sap meer dan 3 soorten vruchten bevat, mag het een multisap genoemd worden. Bij 2 vruchten moet er duidelijk op de verpakking staan dat het 2 vruchten zijn, dus bijvoorbeeld een mango-sinaasappel sap in plaats van mangosap, terwijl er 50% sinaasappelsap zit.
In de meeste gevallen wordt ook bij 4 vruchten nog steeds de gehele naam weergegeven, kijk maar eens naar de verse sappen die je ziet in de supermarkt of op het station, zoals een mango-sinaasappel-appel sap of een appel-peer-frambozen sap. Bij meerdere vruchten noemen ze het een multivruchtensap of worden er creatieve namen bedacht.
Vruchtensappen
De pure sappen zijn de enige die vruchtensap genoemd mogen worden, omdat er niets anders aan toegevoegd is. Denk hierbij aan een vers glas sinaasappelsap dat je zelf perst, maar ook een 100% pure appelsap dat je in de supermarkt kunt kopen. Vruchtensappen hebben maar een beperkte houdbaarheid en zijn daarom altijd in het koelschap te vinden. In sommige gevallen wordt de drank gepasteuriseerd, waardoor het iets langer houdbaar is. Meestal is dit alsnog maar 2 weken. De suikers die voorkomen in vruchtensappen, zijn alleen de suikers die van nature al in de vruchten voorkomen. Het is op Europees niveau verboden om hier extra suiker aan toe te voegen, anders heet het een vruchtendrank.
Vruchtendranken
Voor vruchtendranken bestaan ook Europese richtlijnen om de naam vruchtendrank te mogen dragen. Zo moet er bij een vruchtendrank met kleine vruchten zoals bessen of passievrucht minimaal 25% van de drank bestaan uit vers sap. Bij de meer gebruikelijke vruchten zoals appel en sinaasappel zelfs 50% vers sap. Bij multivruchtensappen ligt het er dus aan wat erin zit, wat het percentage sap is. In de meeste gevallen worden sappen aangevuld met appel of sinaasappel, om aan het juiste percentage te komen, vooral omdat deze vruchten goedkoper zijn dan de kleinere soorten.
Aan vruchtendranken mogen zoetstoffen of suikers toegevoegd worden. Omdat het verse sap wordt aangelengd met water, verliest het snel aan smaak. Door het toevoegen van suikers wordt er weer smaak toegevoegd. Hierin zijn verschillen tussen echte suiker, zoetstoffen en natuurlijke alternatieven zoals honing of agave siroop.
Water met een smaakje
Water met een smaakje kan van alles zijn. In sommige gevallen worden er kunstmatige smaakjes aan gegeven, en heeft het dus niets meer met een vruchtensap te maken. Maar in andere gevallen wordt er gebruik gemaakt van een vruchten concentraat. Dit is wat er overblijft als het water uit versgeperst sap wordt gefilterd. Het voordeel hiervan is dat er een zeer geconcentreerd restant overblijft, wat lang houdbaar is. Je hebt maar een klein beetje van dit concentraat nodig om iets op smaak te brengen.
Wanneer er een fruitconcentraat wordt gebruikt, zijn bedrijven wettelijk verplicht om het percentage fruitsap op de verpakking te zetten, maar er bestaat geen minimum percentage. Zo kun je een fruitwater met 1% vruchtenconcentraat vinden, maar ook dranken met 6% die echt een zoete fruitsmaak hebben.
Puur vruchtensap
De enige voorwaarde van puur vruchtensap is dat het voor 100% uit fruit bestaat. Of dit nu één soort fruit is, of een multivruchtensap met 10 verschillende soorten. Zo lang er niets anders aan toegevoegd is dan fruitsap, valt het onder de noemer vruchtensap. Voorbeelden hiervan zijn sapjes die je thuis maakt of die in een restaurant vers worden geperst, maar ook de verse sappen die je vindt in de supermarkt.
De houdbaarheid van verse sappen is beperkt, omdat fruit na een tijdje gaat gisten. In een afgesloten verpakking is dit niet anders. Daarom kiezen sommige bedrijven ervoor om hun sapjes te pasteuriseren, waardoor de bacteriën onschadelijk worden gemaakt en het langer goed blijft. De houdbaarheid is nog steeds korter dan bij vruchtendranken, maar kan zo wel verlengd worden tot ongeveer 2 weken.
Hier vind je enkele voorbeelden van populaire vruchtensappen. Je vindt deze sappen in de supermarkt of bijvoorbeeld op stations. Maar je kunt ze natuurlijk ook zelf thuis maken door het fruit te pureren en vervolgens het vocht en het vruchtvlees te scheiden. (Of niet, want vruchtvlees is hartstikke gezond.)
Andere mogelijkheden met fruit
Naast verse sappen zijn er ook smoothies, een combinatie van verschillende soorten groenten en fruit in de blender. Bovendien zijn er nog oneindig veel dingen die je met fruit kunt doen. Je kunt van je fruit smoothies een volledige maaltijd maken door er yoghurt en havermout doorheen te mengen of je kunt een smoothie bowl maken met allerlei zaden, noten en meer vers fruit.
Thee of water met een smaakje
Je kunt natuurlijk in de supermarkt een fles water met een smaakje kopen of een doosje vruchten thee, maar je kunt het ook zelf maken. Beide zijn gewoon een kwestie van fruit aan warm of koud water toevoegen en het even laten trekken. Voor koud water is het wel belangrijk dat je het fruit eerst in stukje snijdt, omdat de smaak dan beter door het water wordt opgenomen. Je kunt ook bevroren fruit nemen om het extra koud te maken.
Voor thee kun je ook vers of ingevroren fruit nemen. Alleen is het wel aan te raden om bevroren fruit eerst te laten ontdooien, anders is je thee zo snel koud. Je kunt gewoon thee zetten van fruit, bijvoorbeeld een bosvruchten thee, maar je kunt het ook aan verse thee toevoegen. Voeg bijvoorbeeld eens citroen en gember toe aan je groene thee of cranberry’s aan je rooibos thee. Je zult merken dat het een hele nieuwe smaakervaring oplevert!
Verse limonade
Limonade in Nederland wordt gemaakt met een zoete siroop. Ondanks dat er tegenwoordig ook veel suikervrije opties zijn, is aanmaaklimonade allesbehalve gezond. Probeer eens je eigen limonade te maken met vers fruit.
Neem een bakje met je favoriete fruit, bijvoorbeeld aardbei, bosvruchten of mango en pureer dit. Voeg er naar smaak een natuurlijke zoetstof aan toe, zoals honing of agave siroop en meng dit goed door elkaar. Voeg er vervolgens licht sprankelend water aan toe en wat ijsblokjes en je hebt een heerlijk verfrissende, verse limonade.
